Choroby wirusowe
Ostry paraliż pszczół
łac. Paralysis acuta apium, ang. Acute paralysis of bees — ABP
PRZYCZYNA
Wirus ostrego paraliżu pszczół posiada jak większość pszczelich wirusów jako materiał genetyczny nić RNA. Wirus atakuje przede wszystkim pszczoły dorosłe, jednak przy silnym zakażeniu dochodzi również do zamierania czerwiu. Podstawową drogą zakażenia niewątpliwie jest przekazanie wirusa wraz z mleczkiem lub papką miodowo-pyłkową. Sposób ten jest mimo wszystko zbyt mało efektywny do tego, aby wirus mógł spowodować widoczne objawy pośród pszczół. Dopiero obecność warrozy sprawia, że ilość wirusa może gwałtownie wzrosnąć, co manifestuje się klinicznie.
Obecnie upatruje się, że nawet nie sama obecność warrozy ułatwia wzrost ilości patogenu, choć jest udowodnione namnażania wirusa w ciele pasożyta, ale stres wywołany nakłuwaniem błon międzysegmentalnych.
Podobny efekt uzyskano doświadczalnie, nakłuwając pancerz igłą.
OBJAWY
Chore pszczoły tracą zdolność lotu i są wyrzucane z ula z tego powodu często pełzają przed wylotkiem oraz mają podobnie jak przy nosemozie rozdęte odwłoki. Często widoczne są drżenie skrzydeł, kończyn, czułków oraz odwłoka. Chore pszczoły szybko giną. Takie objawy sugerują bardzo silną inwazję, ale częściej zdarza się po prostu stopniowy ubytek pszczół, aż do momentu, w którym w ulu pozostaje matka z garścią robotnic. W związku z tym zakażenie wirusem często wiązane jest z syndromem depopulacji CDS. Czasem w chłodnych okresach chore pszczoły giną w ulu i leżą na dennicy. W przebiegu choroby brak jest czarnych pszczół w przeciwieństwie do chronicznego paraliżu. Wydaje się że jest tak z powodu błędnego tłumaczenia pracy Baleya, który jako jeden z pierwszych opisał ostry paraliż pszczół.
DIAGNOSTYKA
Rozpoznanie obejmuje przede wszystkim badanie laboratoryjne, gdyż na podstawie objawów można postawić jedynie podejrzenie choroby.
Ostry paraliż pszczół diagnozuje się przez:
– próba biologiczna
– AGID
– RT-PCR
Do badania najlepiej nadają się martwe pszczoły, z zamarłej rodziny lub żywe z rodzin słabnących. Pojedyncze żywe pszczoły pozostałe w ulu – często w badaniach okazują się jeszcze wolne od wirusa. Stąd lepszym materiałem są martwe pszczoły z rodzin zamarłych lub żywe z rodzina bardzo słabych.
DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA
– nosemoza typu c
– zatrucie
– chroniczny paraliż
LECZENIE
To przede wszystkim terminowe i skuteczne zwalczanie warrozy. Pozytywnie na siłę rodziny może wpłynąć regularna wymiana matki.
BIBLIOGRAFIA
- Choroby owadów użytkowych; B. Tomaszewska, P. Chorbiński wyd. 2013
- Atlas chorób pszczół; G. Topolska, A. Gajda, U. Imińska; wyd. 2018
- Choroby pszczół; Z. Gliński, K. Kostro, D. Luft-Deptuła; wyd. 2006
- Pszczelnictwo; red. J. Prabucki wyd. 1998
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC134446/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC134446/
technik pszczelarstwa